Tỷ phú gốc Việt Chính Chu: Từ 15 lần xin việc thất bại tới “phù thủy” M&A của phố Wall và thế giới

Nhắc đến Chính Chu, người ta nghĩ ngay đến tỷ phú gốc Việt khiến cả phố Wall kiêng dè, với khả năng đầu tư tài ba. Ông được báo chí đặt biệt danh là “người đàn ông đáng gờm”, thậm chí là “Sói già phố Wall” với vô số thương vụ triệu đô thành công trên đất Mỹ.

Sau vài chục năm tích lũy tài sản và kinh nghiệm khi làm lãnh đạo cấp cao cho Blackstone; năm 2015, tỷ phú Chính Chu ra riêng và tự mình lập nghiệp đầu tư tại phố Wall, với CC Capital. Kể từ đó đến nay, tỷ phú Chính Chu và CC Capital chính là cặp đôi hoạt động năng nổ nhất trong lĩnh vực mua bán – sáp nhập doanh nghiệp tại thị trường Mỹ.

Chính Chu là ai?

Tỷ phú Chính Chu (Chinh E. Chu) sinh năm 3/5/1966, tại Việt Nam, trong một gia đình có 6 anh em. Năm 1975, cả gia đình ông đã sang Mỹ – cụ thể là Hawaii, với vốn liếng chỉ vài trăm USD.

Như tất cả các gia đình Việt Nam nhập cư tại Mỹ thời đó, cuộc sống của ông và các anh chị em của mình không hề sung túc.

Ngay từ khi còn nhỏ, cậu bé Chính Chu đã bị cuốn hút bởi thế giới tài chính, nên ông thường tìm đọc sách về kinh tế và kinh doanh khi rảnh rỗi. Lúc còn là học sinh và sinh viên, ông từng làm thêm bằng cách bán sách tới tận các trường đại học cho công ty Southwestern Co; là nhân viên tiếp thị qua điện thoại, gây quỹ cho UB.

Năm 1988, ông tốt nghiệp Cử nhân tài chính Đại học Buffalo – một ngôi trường không mấy danh tiếng tại New York (Mỹ), hậu quả: 15 lá đơn xin việc của ông đều bị từ chối.

Tuy nhiên, những thất bại đầu đời không khiến ông Chính Chu lùi bước; thậm chí nó còn khiến ông càng nung nấu quyết tâm thành công ở lĩnh vực tài chính – ngành nghề mà nhiều người cho rằng rất khắc nghiệt và phức tạp. Ông từng chia sẻ: “Trong cuộc sống, bạn cần có tính kiên trì để theo đuổi mục tiêu của mình“.

Bước ngoặt đổi đời

Tuy nhiên, cũng trong năm 1988, ông may mắn được nhận vào làm tại bộ phận mua bán và sáp nhập của công ty Salomon Brother.

Năm 1990, cơ hội đã đưa Chính Chu đến với lĩnh vực tài chính khi yêu thích, ông về làm việc cho tập đoàn tài chính chuyên về đầu tư Blackstone. Ở tuổi 33, sau 10 năm cống hiến và chứng tỏ được bản thân, Chính Chu được Blackstone bổ nhiệm làm Chuyên viên đầu tư cao cấp của quỹ này. Tuần tự nhi tiến, sau đó ông còn leo lên chức vụ Giám đốc Điều hành cấp cao.

“Chu có khả năng phân tích sâu sắc và nhạy bén về tài chính, lĩnh vực mà để thành công, đòi hỏi phải là người giỏi và có tài năng nổi trội“, James Barlett, Tập đoàn Teletech, nhận định.

Theo đó, trong những năm làm chuyên viên và lãnh đạo cấp cao của của Blackstone, ông Chính Chu đã ‘đạo diễn’ thành công nhiều thương vụ đầu tư sinh lãi với giá hàng tỷ USD như hợp vốn mua hãng dược Nycomed và Catalent Pharma Solutions (3,3 tỷ USD), DJ Orthopedics (1,6 tỷ USD)…

Tuy nhiên, tên tuổi của ông chỉ vượt ra khỏi phố Wall và lan nhanh ra toàn thế giới vào năm 2007, khi ông bỏ ra 34,3 triệu USD để mua trọn tầng 89 – một nửa tầng 90, ở tòa tháp Trump World Tower, do tỷ phú Donald Trump đầu tư.

Đây là tòa nhà dân sinh cao nhất thế giới, nằm đối diện trụ sở Liên Hợp Quốc, được xây dựng từ năm 1999 – 2001. Căn penthouse rộng gần 1.400 m2 này gồm 34 phòng trong đó có 12 phòng ngủ và 16 phòng tắm. Ông Chính Chu đã cố gắng mua lại nốt nửa còn lại của tầng 90 nhưng không thành, vì không đạt được thỏa thuận, chứ không phải… không đủ tiền.

Sau cố gắng bất thành để mua nốt nửa tầng còn lại, ông Chính Chu bỏ thêm 5 triệu USD để tăng không gian trên tầng mái tòa nhà, nâng tổng chi phí lên 39,3 triệu.

Đặc biệt, ông Chính Chu còn dẫn dắt các nhà đầu tư khác trong nỗ lực thâu tóm Dell năm 2013, trước khi Blackstone từ bỏ thương vụ này và Dell bán mình cho Silver Lake Management cùng Michael Dell với giá 24,9 tỷ USD. Trong quá trình thương thảo, CEO Blackstone – Steve Schwarzman đã tin tưởng giao cho ông Chính Chu và Dave Johnson (cựu lãnh đạo của Dell) đi gặp mặt Michael Dell tại một nhà hàng ở Texas.

“Điểm đáng chú ý ở Blackstone là văn hóa và những quy tắc ở đây vẫn không hề thay đổi so với ngày tôi bắt đầu về đây làm việc. Đó là nơi rất ưu ái nhân tài và luôn tập trung vào những chuẩn mực cao nhất“, ông Chính Chu từng trả lời phỏng vấn Bloomberg như thế.

Trong 25 năm đảm nhiệm vai trò lãnh đạo cấp cao của Blackstone, ông đã tham gia và dẫn dắt Quỹ đầu tư này tại các khoản đầu tư – mua lại Phòng thí nghiệm Stiefel, DJ Orthopedics, Biomet, Catalent Pharma Solutions, Alliant, ReAble Therapeutics, Celanese, Nalco, SunGard DataSystems, Nycomed và LIFFE.

Trong 3 thập kỷ qua, Blackstone luôn là tập đoàn M&A, đầu tư hàng đầu ở thị trường Mỹ. Tính đến năm 2020, tổng tài sản mà Blackstone đang quản lý là khoảng 619 tỷ USD.

Xây dựng đế chế đầu tư của riêng mình

Năm 2015, tỷ phú Chính Chu rời Blackstone nhưng không rời phố Wall. Ông cùng Douglas Newton và Jason Giordano – những nhà đầu tư danh tiếng khác ở phố Wall đã thành lập Quỹ đầu tư tư nhân tên CC Capital. Bản thân ông giữ chức vụ Giám đốc Điều hành Cấp cao của quỹ này.

Trong vài năm gần đây, phố Wall rộ lên phong trào thành lập SPACs. Công ty mua lại mục đích đặc biệt (Special purpose acquisition company – SPACs) là các công ty rỗng, không có hoạt động thương mại nào. 

Mục đích duy nhất của SPAC là huy động vốn thông qua IPO để hợp nhất hoặc mua lại một công ty khác và đưa công ty đó lên sàn. Thông thường, SPAC được tạo ra hoặc được tài trợ bởi 1 nhóm nhà đầu tư tổ chức. Trong tất cả, CC Capital là doanh nghiệp tích cực nhất trong xu hướng này

Kể từ năm 2016 đến này, CC Capital và ông Chính Chu đã huy động được 5 SPACs bao gồm CF Corp, Collier Creek Holdings, CC Neuberger Principal Holdings I, II, III (3 SPACs này là liên doanh giữa CC Capital và Neuberger Principal Holdings).

Về CF Corp: CF Corp đã huy động được 1,2 tỷ USD để mua lại doanh nghiệp Fidelity & Guaranty Life, ông Chính Chu đã giữ vai trò Đồng Chủ tịch thành viên mới này.

Về Collier Creek Holdings: SPACs này được thành lập vào năm 2018 và huy động được 473 triệu USD. Collier Creek Holdings được đồng sáng lập bởi Roger K. Deromedi, Chinh Chu và Jason Giordano. Ông Deromedi là cựu chủ tịch của Pinnacle Foods và là cựu giám đốc điều hành của Kraft Foods.

Vào năm 2020, Collier Creek Holdings đã hợp nhất với Utz Quality Foods để tạo thành Utz Brands. Utz Quality Foods là một trong những nhà sản xuất snack và thức ăn vặt nhẹ hàng đầu nước Mỹ. Utz Brands có giá trị ban đầu dự kiến ​​khoảng 1,56 tỷ USD.

Về CC Neuberger Principal Holdings: CC Neuberger, đã huy động được 414 triệu USD với mục đích mua lại một hoặc nhiều doanh nghiệp, tập trung vào các lĩnh vực tài chính, công nghệ và dịch vụ kinh doanh.

CC Neuberger Principal Holdings I: Vào tháng 2/2021, CC Neuberger Principal Holdings I đã hợp nhất với E2open; để tạo thành E2open Parent Holdings Inc. Doanh nghiệp kết hợp này sẽ có doanh thu dự kiến ​​hơn 550 triệu USD trong năm tài chính 2022. Giao dịch dự kiến ​​sẽ kết thúc vào quý III/2021.

Tập đoàn nghiên cứu dữ liệu Gartner Inc, đã xếp hạng E2open là nhà cung cấp lớn thứ chín thế giới trong thị trường phần mềm chuỗi cung ứng dựa trên doanh thu năm 2020, một danh mục do SAP SE dẫn đầu, tiếp theo là Oracle Corp.

Sau đó không lâu, E2open Parent Holdings Inc cho biết họ sẽ mua lại công ty phần mềm – quản lý dịch vụ hậu cần BluJay Solutions Ltd (Anh) với giao dịch trị giá 1,7 tỷ USD – bao gồm cả cổ phiếu và tiền mặt. Cụ thể, E2open sẽ mua lại 72,4 triệu cổ phiếu BluJay loại A và 760 triệu USD tiền mặt. Các cổ đông hiện tại của BluJay sẽ sở hữu khoảng 22% cổ phần của E2open, sau khi thương vụ kết thúc.

Để cung cấp tài chính cho giao dịch, E2open đã đảm bảo 300 triệu USD thông qua PIPE (Private Investment in Public Equity), hoặc khoản đầu tư tư nhân vào vốn cổ phần công cộng và khoản phụ trợ 380 triệu USD cho khoản vay có thời hạn thế chấp thứ nhất hiện có.

Chủ tịch E2open, Chinh Chu cho biết: việc mua lại BluJay sẽ thúc đẩy tăng trưởng cho công ty kết hợp nói trên. BluJay hiện có 5.700 khách hàng trên toàn cầu.

CC Neuberger Principal Holdings III: SPACs này vừa đóng lại thương vụ IPO có giá 402,5 triệu USD, sau khi bán ra 40,25 triệu cổ phiếu với giá 10 USD/cổ.

Ngoài thành lập các SPACs, tỷ phú Chính Chu – CC Capital đã dẫn đầu giao dịch tư nhân 7,1 tỷ USD của Dun & Bradstreet vào năm 2019 và thương vụ mua Wilshire vào năm 2021.

Năm 2019, CC Capital dẫn dắt các nhà đầu tư khác, đã mua lại công ty Dun & Bradstreet trong một thương vụ trị giá 6,9 tỷ USD. Dun & Bradstreet cung cấp cho các đối tác doanh nghiệp các dịch vụ phân tích và dữ liệu, có hơn 5.000 nhân viên ở Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á.

Vào tháng 7 năm 2020, Dun & Bradstreet đã chính thức IPO thu về 1,7 tỷ USD, nhiều hơn 31% so với dự kiến. Đây được xem là một trong những thương vụ IPO lớn nhất năm ở mảng công nghệ tại thị trường Mỹ. Ngoài ra, Công ty cũng có kế hoạch phát hành cổ phiếu riêng lẻ trị giá 400 triệu USD cho một số người mua nhất định.

Tháng 1/2021, CC Capital và Motive Partners đã liên kết mua lại Wilshire Associates.

Kể từ khi được thành lập bởi Dennis Tito vào năm 1972, Wilshire đã phát triển từ một công ty công nghệ đầu tư thành một công ty tư vấn hàng đầu thế giới chuyên về các sản phẩm đầu tư, dịch vụ tư vấn và giải pháp công nghệ. Hiện tổ chức này đang thay mặt các khách hàng tổ chức và bán lẻ, quản lý danh mục 73 tỷ USD tài sản.

Ông Chính Chu, Giám đốc điều hành cấp cao của CC Capital, cho biết: “Nền tảng mà Wilshire đã xây dựng trong 5 thập kỷ qua mang đến cơ hội vô cùng hấp dẫn để đẩy nhanh tốc độ phát triển cho khách hàng và doanh nghiệp”.

Rob Heyvaert, Đối tác quản lý của Motive Partners, cũng nhận xét: “Chúng tôi rất vui mừng được hợp tác trở lại với CC Capital. Sự kết hợp kiến ​​thức sâu rộng giữa chúng tôi về lĩnh vực này, có thể thành công thực hiện kế hoạch chuyển đổi, mang lại lợi ích cho cơ sở khách hàng – đặc biệt là của Wilshire và các khách hàng trong tương lai“.

Hiện ông Chính Chu còn giữ vai trò thành viên Ban lãnh đạo và cố vấn của các công ty sau: E2open, Vakast.com, Catalent Pharma Solutions, Kronos, HealthMarkets, Freescale Semiconductor, NCR, BioMet…

Vào năm 2019, trong buổi ăn tối với các bạn trẻ ở tổ chức Vietnam Finance Society, tỷ phú Chính chu đã tiết lộ 3 nguyên tắc chính cho sự thành công của mình: sống với niềm đam mê tột độ, tận dụng sự triệt để sự độc đáo của bản thân, chứng minh rằng bạn luôn dư tài năng và có khả năng tạo ra siêu phẩm.

Theo đánh giá của Ncerpoint.com, tài sản ròng của vị tỷ phú 53 tuổi này khoảng 1,5 tỷ USD. Ông kết hôn với ca sỹ Hà Phương – chị gái của ca sỹ Minh Tuyết và Khánh Ly, hiện có 1 con trai và 1 con gái. Với tài sản và quyền lực của mình ở giới đầu tư Mỹ cũng như tại phố Wall, có thể xem ông Chính Chu là một trong những người Việt thành đạt nhất trên đất Mỹ.

Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị