Từng là động lực của kinh tế Trung Quốc, tập đoàn BĐS nợ nhiều nhất thế giới đang chìm trong khủng hoảng: Sắp vỡ nợ, nhà đầu tư phẫn nộ kéo đến đòi tiền

2 ngày vừa qua, cảnh sát đã đến trụ sở Thâm Quyến của Evergrande sau khi hàng chục người tập trung tại đây để yêu cầu hoàn trả các khoản thanh toán đối với các sản phẩm quản lý tài sản (WMP) đã quá hạn. Theo Caixin, nhóm người biểu tình này đã lên đến hàng trăm người vào hôm Chủ nhật tuần trước.

Nguồn tin thân cận tiết lộ với Bloomberg, Evergrande thông báo với các nhân viên văn phòng ở Thẩm Dương về việc làm tiệc tại nhà, sau khi một số nhân viên nắm giữ WMP của công ty này tham gia cuộc biểu tình vào cuối tuần trước. Tại Quảng Châu, nhóm người mua nhà đã giận dữ kéo đến một văn phòng môi giới nhà vào tuần trước để yêu cầu Evergrande tiếp tục xây dựng dự án đang bị đình trệ.

Trong khi đó, một số video chưa được xác nhận về các cuộc biểu tình ở những địa điểm khác của Evergrande đã được chia sẻ trên mạng xã hội Weibo. Hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy các cuộc biểu tình có xu hướng bạo lực.

Hôm 13/9, Evergrande cho biết tin đồn công ty phá sản là sai sự thật. Trong khi nhà phát triển này đang đối mặt với những khó khăn chưa từng có, họ vẫn kiên quyết hoàn thành nghĩa vụ của mình và nỗ lực mọi cách để hoạt động trở lại bình thường. Ngoài ra, công ty cũng cam kết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Các nhà đầu tư có thái độ giận dữ sau thông báo của Evergrande vào cuối tuần trước về việc kéo dài thời gian trả nợ đối vói các chủ sở hữu WMP – phương tiện đầu tư với ít quy định quản lý, vốn đã trở thành nguồn tài trợ chính cho công ty này. Dù Evergrande đã điều chỉnh kế hoạch này để tránh những phản ứng gay gắt, nhưng nhà đầu tư nhỏ lẻ và tổ chức vẫn phải đối mặt với tình trạng chậm trễ, trừ khi họ chấp nhận nợ được trả dưới dạng bất động sản mà công ty này phát triển.

Cảnh sát đứng trước tòa nhà của Evergrande hôm thứ Ba.

Những cuộc biểu tình quy mô nhỏ đối với các sản phẩm đầu tư gặp vấn đề đã từng xảy ra ở Trung Quốc. Tuy nhiên, những sự việc như vậy lại hiếm khi thu hút sự chú ý từ các nhà chức trách vì tính chất không quá nghiêm trọng.

Việc các nhà đầu tư có là yếu tố khiến Chủ tịch Tập Cận Bình cân nhắc thay đổi chiến lược đối với Evergrande hay không vẫn còn là vấn đề đang được xem xét. Cơ quan quản lý tài chính hàng đầu Trung Quốc đã ký vào kế hoạch tái đàm phán về thời hạn thanh toán với các ngân hàng và chủ nợ khác của Evergrande vào tháng 8. Hiện không rõ giới chức có đưa ra yêu cầu rõ ràng về WMP hay không.

Với khoản nợ hơn 300 tỷ USD, nhà phát triển này đã trở thành một trong những công ty có vai trò quan trọng nhất về mặt hệ thống đối với Trung Quốc. Ngoài nghĩa vụ trả nợ đối với các nhà đầu tư WMP và trái chủ, họ còn nợ các nhà cung cấp khoảng 147 tỷ USD đối với các bất động sản chưa hoàn thiện. Trong khi đó, trái phiếu của Evergrande hiện đang được định giá gần mức vỡ nợ.

Tháng 8, Evergrande cho biết họ đang tìm cách bán bớt cổ phần trong các đơn vị ô tô điện và bất động sản được niêm yết cũng như các tài sản khác, đồng thời thu hút nhà đầu tư mới và gia hạn các khoản vay. Hơn nữa, họ cũng đang hạ giá mạnh các bất động sản để thúc đẩy doanh số. Tháng trước, doanh số bán bất động sản theo hợp đồng đã giảm 26%.

Công ty cũng thông báo họ buộc phải tạm dừng một số dự án do phải trả các khoản thanh toán quá hạn. Nhà sáng lập Evergrande – tỷ phú Hứa Gia Ấn, đã cam kết hoàn thiện các dự án trong tháng này.

Hôm thứ Hai, Evergrande đã đề xuất 3 phương án hoàn trả WMP, bao gồm trả góp thông qua tiền mặt, bất động sản hoặc khoản phải trả của nhà đầu tư đối với những bất động sản họ đã mua của công ty. Nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể lựa chọn thanh toán 10% cả gốc và lãi mỗi quý, bắt đầu tư ngày làm việc cuối cùng của tháng đến hạn.

Cổ phiếu Evergrande lao dốc không phanh.

Hôm 9/9, Evergrande thông báo ngừng trả nợ cho một số nhà đầu tư – những người nắm giữ ít hơn 100.000 tệ (15.488 USD). Nhóm này sẽ được thanh toán đầy đủ. Trong khi đó, nhóm nắm giữ đúng 100.000 tệ sẽ được hoàn trả 1 nửa. Nhà đầu tư nắm giữ hơn 100.000 tệ sẽ được thanh toán trong 2-4 năm.

Ngoài lựa chọn hoàn trả bằng tiền mặt, kế hoạch mới cho phép nhà đầu tư mua các căn hộ dân cư, cửa hàng và bãi đậu xe của Evergrande với mức chiếu khấu cao hơn, nhằm bù đắp cho các sản phẩm đã đến hạn. Nếu nhà đầu tư đã mua căn hộ của Evergrande trước ngày 12/9, họ cũng có thể yêu cầu sử dụng số tiền họ đang nợ để bù đắp các khoản WMP.

Evergrande không tiết lộ chi tiết về đợt phát hành WMP. Do đó, việc đánh giá quy mô của các sản phẩm vẫn chưa thể thực hiện.

Một kênh truyền hình địa phương ở tỉnh An Huy đưa tin tỉnh này đã ghi nhận hàng nghìn người nắm giữ WMP quá hạn của Evergrande với tổng giá trị từ 1,3-1,8 tỷ tệ, theo nhà tư vấn quản lý tài sản tại Evergrande – Liu Yuntin.

Ông cho biết, 70-80% nhân viên của Evergrande tại An Huy đã mua những sản phẩm này và đó có thể là tình hình chung của các chi nhánh trên toàn quốc. Ngoài ra, công ty cũng nhiều lần hứa hẹn họ sẽ chịu trách nhiệm về tiền lãi và gốc, chính ông Hứa Gia Ấn cũng đảm bảo các khoản thanh toán.

Tham khảo Bloomberg